Το παζάρι με τα πυρηνικά του Ιράν

«Φουντώνει» το παρασκήνιο για το παζάρι με τα πυρηνικά του Ιράν, καθώς πλησιάζει το τέλος της προθεσμίας της 24ης Νοεμβρίου για συμφωνία σε ένα από τα πιο «φλέγοντα» θέματα της Μέσης Ανατολής. 

Μέχρι στιγμής οι δύο βασικοί παίκτες, η Τεχεράνη και η Ουάσινγκτον, προτιμούσαν τις «καθυστερήσεις» και γι’ αυτό το περασμένο καλοκαίρι υπήρξε μία πιο θετική αντιμετώπιση του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος. Οι έξι δυνάμεις- ΗΠΑ, Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία, Ρωσία και Κίνα- δέχθηκαν να χαλαρώσουν το εμπάργκο στο Ιράν με αντάλλαγμα να υπάρξει ένας περιορισμός στις πυρηνικές δραστηριότητες του Ιράν. 

Αυτή τη φορά οι διαπραγματεύσεις μεταξύ του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, Τζον Κέρι και του Ιρανού ομολόγου του, Μοχάμαντ Τζαβάντ Ζαρίφ ενώπιον της Ευρωπαίας διαμεσολαβητή Κάθριν Άστον ξεκινούν στο Ομάν. Το συγκεκριμένο κράτος βρίσκεται πολύ κοντά στις θέσεις του Ιράν και διατηρεί άψογες διπλωματικές σχέσεις με τη Τεχεράνη σε αντίθεση με τα υπόλοιπα κράτη του Κόλπου. 

Το ενδιαφέρον σε αυτή τη συνάντηση είναι ότι κυκλοφορούν πληροφορίες στα διεθνή ΜΜΕ πως θα συμμετέχει και το δεξί χέρι του Ιρανού θρησκευτικού ηγέτη, Αγιατολάχ αλι Χαμενεϊ, Αλί Ακμπάρ Βελαγιατι. 

Πράγματι ο ανώτατος θρησκευτικός ηγέτης του Ιράν τους τελευταίους μήνες έχει επιτεθεί εκ νέου στις ΗΠΑ, τις οποίες αντιμετωπίζει με δυσπιστία στο θέμα των πυρηνικών της Τεχεράνης αλλά και τους βομβαρδισμούς των τζιχαντιστών του Ισλαμικού Κράτους στο Ιράκ. 

Ωστόσο, πριν από μερικές ημέρες διέρρευσε στον αμερικανικό Τύπο, η είδηση ότι ο Αμερικανός πρόεδρος, Μπαράκ Ομπάμα έστειλε επιστολή στον Χαμενεϊ προκειμένου να εκδηλώσει τις προθέσεις του και να τον πείσει. Σε αυτό το γράμμα ο Αμερικανός πρόεδρος φέρεται να τονίζει τα κοινά συμφέροντα του σιιτικού Ιράν με τις ΗΠΑ στο θέμα της μάχης κατά των σουνιτών τζιχαντιστών και το πυρηνικό πρόγραμμα. 

Το θέμα είναι ότι αν και φαίνεται να υπάρχει πρόοδος στις διαπραγματεύσεις υπάρχουν ακόμη μεγάλες αποστάσεις που πρέπει να διανυθούν τόσο από την Τεχεράνη όσο και από την Ουάσινγκτον. Το θέμα της συμφωνίας κολλάει, μεταξύ άλλων, στην ακριβή ποσότητα εμπλουτισμένου ουρανίου που θα μπορεί να έχει στην κατοχή του το Ιράν αλλά και πόσο γρήγορα θα εξαλειφθούν οι διεθνείς κυρώσεις σε βάρος της Τεχεράνης. 

Αν και ο Τζον Κέρι επιμένει ότι δεν υπάρχει παζάρι με τους Ιράνους για το πυρυνικό πρόγραμμα τους σε αντάλλαγμα την στήριξη τους στην μάχη εναντίον των τζιχαντιστών εντούτοις οι γεωπολιτικές ισορροπίες δίνουν διαφορετική εκδοχή. Το Ιράν βρίσκεται ήδη στο ιρακινό έδαφος και μάχεται τους τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους, καθώς βλέπει με εξαιρετική καχυποψία τα ακραία σουνιτικά κινήματα των ισλαμιστών. Μέχρι στιγμής η παρουσία του έχει παραμείνει διακριτική εξαιτίας του γεγονότος ότι το σουνιτικό βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας, που κατά το παρελθόν στήριξε μέσω ιδιωτών τους τζιχαντιστές, θεωρεί το Ιράν την μεγαλύτερη απειλή της Μέσης Ανατολής.

Έτσι το τελεσίγραφο της 24ης Νοεμβρίου, με συμφωνία ή χωρίς, είναι βέβαιο ότι θα φέρει ανατροπές στην διπλωματική σκακιέρα της Μέσης Ανατολής.